W pewnym momencie każdy użytkownik komputera – czy to firma, czy osoba prywatna – staje przed pytaniem „NAS czy dysk zewnętrzny?” Wybór właściwego rozwiązania ma wpływ nie tylko na bezpieczeństwo danych, ale też na wygodę codziennej pracy i budżet. W tym artykule porównujemy oba warianty, wskazujemy typowe scenariusze użycia oraz podpowiadamy, kiedy warto zainwestować w sieciowy magazyn danych, a kiedy wystarczy prosty dysk pod USB.
Co to jest dysk zewnętrzny?
Dysk zewnętrzny to przenośny nośnik danych podłączany do komputera najczęściej przez USB-A lub USB-C. Może to być klasyczny HDD (talerzowy) lub szybki SSD. Użytkownik otrzymuje pojedynczy wolumin widoczny jak każda inna partycja – bez konieczności konfiguracji sieci czy dodatkowego oprogramowania.
Zalety dysku zewnętrznego
- Plug&play – działa od razu po podłączeniu
- Niska cena za 1 TB pojemności (szczególnie HDD)
- Łatwe przenoszenie między komputerami
- Brak konieczności zasilacza (nie dotyczy modeli 3,5″)
Wady dysku zewnętrznego
- Dostęp tylko dla jednego komputera naraz
- Ograniczone opcje udostępniania w sieci lokalnej
- Ryzyko uszkodzenia mechanicznego przy upadku (HDD)
- Brak zaawansowanych funkcji (RAID, serwer multimediów, VPN)
Co to jest NAS?
NAS (Network Attached Storage) to mini-serwer plików z własnym systemem operacyjnym, podłączany do domowej sieci lokalnej. Najczęściej wyposażony jest w dwa lub więcej zatok na dyski i oferuje liczne funkcje sieciowe: od kopii zapasowych po strumieniowanie wideo.
Zalety NAS-a
- Jednoczesny dostęp dla wielu użytkowników i urządzeń
- Automatyczne kopie zapasowe komputerów i smartfonów
- RAID – ochrona danych w razie awarii jednego dysku
- Aplikacje dodatkowe (serwer multimediów, chmura prywatna, monitoringu CCTV)
- Zdalny dostęp przez internet bez pośrednictwa usług trzecich
Wady NAS-a
- Wyższy koszt zakupu (serwer + dyski)
- Konieczność konfiguracji i podstawowej wiedzy sieciowej
- Ciągły pobór energii elektrycznej
- Większe gabaryty i hałas
NAS czy dysk zewnętrzny – kryteria porównania
| Kryterium | Dysk zewnętrzny | NAS |
|---|---|---|
| Cena początkowa | Niska | Wysoka |
| Dostęp wielostanowiskowy | Nie | Tak |
| Ochrona przed awarią dysku | Brak | Tak |
| Mobilność | Wysoka | Niska |
| Konfiguracja | Minimalna | Średnia/zaawansowana |
| Automatyczne kopie zapasowe | Ograniczone | Rozbudowane |
| Rozszerzalność | Brak | Tak, prosta |
| Zużycie prądu | Tylko podczas użycia | Stałe (24/7) |
1. Pojemność i skalowalność
- Dysk zewnętrzny: po wyczerpaniu miejsca trzeba dokupić kolejny nośnik lub wymienić na większy.
- NAS: wystarczy dołożyć dysk do wolnej zatoki (lub wymienić na większy) bez przerywania pracy użytkowników.
2. Wydajność transferu
- Większość dostępnych na rynku dysków HDD osiąga realnie ok. 100–120 MB/s a SSD 400–500 MB/s.
- NAS z gigabitowym Ethernetem zapewnia ~120 MB/s, a modele 2,5/10 GbE wielokrotnie więcej – prędkość jest skalowalna.
3. Bezpieczeństwo danych
- Dysk zewnętrzny chroni przed awarią laptopa, ale sam w sobie stanowi pojedynczy punkt awarii.
- NAS wykorzystujący RAID lub inny podobny system pozwala na bezpieczną kontynuację pracy nawet po uszkodzeniu jednego dysku.
4. Mobilność i wygoda
Jeśli często przenosisz projekty między biurem a domem, lekki SSD na USB-C będzie praktyczniejszy. NAS z kolei najlepiej sprawdza się jako stacjonarne centrum plików dostępne z każdego miejsca na świecie.
Kiedy wybrać dysk zewnętrzny?
- Masz pojedynczy komputer i potrzebujesz prostego backupu.
- Często podróżujesz i musisz zabierać dane ze sobą, a nie masz dostepu do internetu.
- Budżet jest ograniczony, a utrata plików nie wiąże się z dotkliwymi stratami finansowymi (np. kopie zapasowe gier).
Kiedy wybrać NAS?
- Kilka stanowisk w małej firmie wymaga współdzielenia dokumentów i zdjęć.
- Potrzebujesz automatycznych, wersjonowanych kopii zapasowych komputerów i urządzeń mobilnych.
- Chcesz mieć prywatną chmurę z dostępem spoza biura, bez płacenia abonamentu za Dropbox czy Google Workspace.
- Zależy Ci na dodatkowych usługach: serwer multimediów, kontenery Dockera, Home Assistant.
„NAS czy dysk zewnętrzny” – podsumowanie i rekomendacja
Jeśli Twoim priorytetem jest mobilność i niska cena, postaw na dysk zewnętrzny – najlepiej SSD w odpornej obudowie.
Jeżeli jednak potrzebujesz wielostanowiskowego dostępu, wysokiego poziomu bezpieczeństwa danych i możliwości rozbudowy, lepszym wyborem będzie NAS. Jedno jest pewne – brak kopii zapasowych to ryzyko, a backup firmowych (i nie tylko!) danych powinien być nawykiem, który pozwala uniknąć kosztownych konsekwencji utraty danych.
Czy już wiesz, czy dla Ciebie lepiej sprawdzi się serwer NAS czy dysk zewnętrzny?
Nie wiesz, który sprzęt sprawdzi się w Twoim przypadku? Zastanawiasz się jakiego producenta serwera NAS wybrać? Skontaktuj się z nami – zespół Panowie.IT dobierze optymalne rozwiązanie, skonfiguruje backup i przeszkoli pracowników.
